KA SUR KA JINGIEIT
(January - March 2017)
Na Ka Miej Editor
(January - March 2017)
Na Ka Miej Editor
To
sngewthuh ia ka por ba ngi im mynta
Ka jingpynbna ba kynsan kynsan jong u myntri ba
rangbah duh jong ka ri India jong ngi, u Narendra Modi ia ka jingbym trei kam
ka lut 500 bad 1000 (Demonetisation) ha ka 8th Nov, 2016 por 8pm
janmiet ka la pynkyndit bad pynshaiong ia baroh ki briew ha ka ri India bad wat
ia kiba na bar ri India ruh kumjuh. Katkum katei ka jingpynbna, u Prime
Minister jong ka ri India ula ong ba naduh katei ka miet por 12 baje shiteng
miet ki briew kim lah shuh ban pyndonkam ia kitei ki lut 500 bad 1000 hynrei
dei ban leit thep noh sha ki bank ban ioh da ki pisa thymmai (new currencies)
bad katei ka jingthep sha ki bank kan kut noh tad haduh ka 30th Dec,
2016.
Ka jingthmu jong katei ka plan ka long ban rat diengkhong
ia ka kam bamsap (corruption) bad ia ka pisa bym rung jingkhein ne beaiñ (black
money) bad ban kyntiew ia ka ioh ka kot (economy) ha ka ri bad ban wanrah ia u
duk u suk ban ia im mar ryngkat.
Naduh ba pynbna ia katei ka Demonetisation ngi iohi
ia ka jingeh ha u paidbah ha ka liang ka jingpyndonkam ia la ka pisa ba ki don.
Kane ka la ktah ia ki nongkyndong kiba ju mliem ban pyndonkam ia la ka pisa
khlem da tip kata ka leit thep bank, hynrei kyndit kyndit shimiet shimiet ban
wan kit ia la ka pisa da kaba hap ban ieng laiñ ban leit thep sha bank bad
haduh kine ki sngi ngi iohi ia ka jingjynjar ban sei ia ka pisa la jong na ki
bank wat ia kata kaba ki la thep ruh. Kane ka la ktah ia ka die ka thied ha ka
ri baroh kawei haduh kine ki sngi.
Ka don ka jingkynthoh na rum na neng, don kiba ong
ba kane ka jingpyntreikam ka long kaba bha, don pat ki ong kaba sniew, hynrei
ka shukut noh tang ka jingkynthoh jong ki.
Ka jingthmu jong ka sorkar ka long ban tip kumno
ban thep ia ka pisa na ka bynta ka jingiohnong kaba biang. Ka thmu ruh ban
wanrah ia ka ban sa wan ha ka ri India sha ka lawei bym pyndonkam shuh da ka
pisa (cashless future is the real goal of India’s Demonetisation move). Kane ka
plan kadei ruh shi bynta ban khanglad ia ki pisa thok (fake currencies).
Halor kane ngim pat lah ban ong eiei la ka bha ne
sniew, hynrei ngi tip shai ba kan don ka jingkylla kaba khraw ha ka liang ka
ioh ka kot, bad bun ki briew ki dang rit mynsiem bad ban shu ia kren “Tip aiu
kan jia haba sdang u snem thymmai 2017, hatodang lah ne em ban pyndonkam ia la
ka jong ka pisa?” Katkum ka report, ka Demonetization Department tad haduh ka 6th
Dec.2016 ka la kem haduh 2900 crore ha ki 586 sien ha ka ri India baroh kawei
ia kata ka pisa bym rung jingkhein (black money).
Don kiba ong ba kane ka jingkylla ia ka pisa kan
wanrah ia ka jingsiew khajna (tax) kaba lah ban poi shaduh 85 na ka shispah
(85%) lada kim lah ban pynbiang ia ki kot ki sla kiba biang, kaba lah ban ktah
khamtam ia ki nongrep ne nongkyndong ruh.
Kum ki khun U Trai, to long phi kiba stad bad kiba
shemphang ia ka ktien U Trai. Kiei kiei kin jia ha ka pyrthei ban pyndep ia ka
jingthoh ha ka ktien U Blei. Kine ki jingjia ne jingkylla ki pynshisha ia kaei
ba la thoh ha ka ktien U Bleiba ka por ka la jan poi sha kaba kut.ha ka
jinpynkylla ia ki lut 500 bad 1000 ngi dang don lad ban leit thep sha bank
hynrei ka shem jingeh ban shim pisa na bank pynban la shu ai wat tang ki jing
donkam ruh ym dap. Ka pisa kadei ka jongphi pynban phi hap ban leit ai lut sha
bank bad ban shim ruh shem jingeh, kane ka dei tang ka syrngiew jong kata ka
jingjynjar bah kaba long ka jingsynshar u Khrist lamler kaban jia ba baroh kito
ki ban shah iehnoh ha ka jingrongroh ha ka jingwan mihpaw u Jisu ha suinbneng
kin hap ban ia kynduh ia u Khrist lamler ( Dan 9: 27; 1 Thes 4: 16,17; 1
Korinth 15 : 51-55;) ha ka jingsynshar u Khrist lamler kan don tang kawei ka pisa
(currency) kawei ka niam (religion) kawei ka jingsynshar (Dictetor leadership)
kawei ka Jingsynshar (government). Hangne u Khrist lamler un leh blei ia lade,
pynsarong ialade, u shong ha ka temple u Blei, un pynlong ba baroh kin mane ia
u (2 Thes 2: 4). Kumta ba baroh ki bym mane ia u un pyniap, u don ka shap kaba
dei ka kyrteng jong u bad kaba dei ka jingkhein u briew ka long 666. Bad hangne
uno uno u bym pdiang ia kata ka shap 666
ha ka shalangmat lane ha ka kti ka mon yn nymleh ban die ban thied, un nymlah
ban thep pisa ne ban sei pisa, un nymlah ban kam trai shuh ia kano kano ka tiar
jong u ne jaka puta bad wat ban shah pyniap. (Jingpynpaw 13:15-18 ) “Bad un pynlong ia ki baroh ia ki barit
barain ruh bad kiba duk bad ia ki bakhraw batri, ia kiba riewspah ruh bad kiba
duk, ia kiba laitluid ruh bad ki mraw, bayn buh ha ki ia ka dak halor ka kti ka
mon jong ki,lane halor ka shalyngmat jong ki; bad ba uno uno ruh un ym lah thied lane ban die hynrei tang uta uba don ka dak, kata ka kyrteng hi uta u mrad
khlaw….khein… bad kata ka jingkhein jong u ka long hynriewspah hynriewphew
hynriew. 666. Hynrei ka
jingmaham ia ngi ka long ba lada ngi pdiang ia kata ka shap jong u mrad khlaw yn nym don jingmap shuh junom, Jingpynpaw
14:9-11 “…. Lada uno uno ruh u mane demi a uta u mrad khlaw bad i aka dur jong
u, bad u pdiang ia kata ka dak halor ka shalangmat jong u, lane halor ka kti
jong u, uta un dih n aka wain ka jingbitar lep u Blei, ia kaba la khreh khlem
da pynkhleh ha kata ka khuri ka jingot shla jong u; bad yn pynkordit ia u da ka ding bad da u kyndok ha khmat kita ki
angel bakhuid bad ha khmat uta u Khun langbrot:
Dei na kata ka daw U Jisu hi u la kren ha u Mat.6:19
– “Wat kynshew ki spah ialade ha ka
khyndew, ha kaba bam ka khñiang bad ka sarang, bad sha kaba ki nongtuh ki
pynpei, ki tuh ruh… hynrei to kynshew ki spah ialade ha bneng, ha kaba kam bam
lymne ka khñiang lymne ka sarang... naba haba long ka spah jong phi, hangta ruh
kan long ka dohnud jong phi. Kadei shisha ka por ba ngim dei ban buh ka
jingshaniah ha ka spah kaba ha ka khyndew, hynrei ngin buh ia ka jingshaniah ha
U Blei.
To U Blei un kyrkhu ia phi bad phin ioh ia u snem
thymmai ba suk bad ba dap da ki jingkyrkhu U Trai ryngkat ka jingpynkhreh ban
iashem ia U Trai ha kano kano ka por ba u wan rongnoh ia ngi.
Amen
U DONRYNGKAT
BAD NGI
(Apostle R R.Khongkrom)
Ka salm 46:
1-11 ka iathuh ba U Blei u long ka jaka rieh bad ka bor jong ngi, ka jingiarap
ba hajan eh ha ka jynjar. Namarkata ngan ym sheptieng, la ka kylla ka khyndew,
bad la pynkhih ia ki lum hapdeng ka duriaw, la ki um jong ka ki kyrhuh bad ki
khih, la ki lum ki win namar ka jingat jong ka.
1. KA KHYNDEW, KI LUM BAD KA DURIAW YN PYNKYLLA. dkhot 1-3
Ka pyrthei bad kiba don ha
ka kin sa duh bad dam noh ha kawei ka sngi. Ki jor tynrai jong ka bad ki maw
nongrim jong ka kin um kum ka bthing. Ki metbneng bad ki khlur kin hap sha ka
pyrthei kumba hap ki soh bym pat ih bha. Ki dew lynnong kin jah noh na ki jaka
jongki bad ki lumbah kin ngam bad kei kiei ki ba don mynshuwa kin nym don shuh
ha kata ka sngi ba u Trai un thaw thymmai ia kiei kiei baroh. Kumba la long mynhyndai
ki syiem, ki nongshynshar, ki ba khraw batri kiba la long kim donshuh ka pateng
thymmai ka wan kumta ka leit ruh. Ki ain jong ka pyrthei ki kylla, ka khaii
pateng bad ka ioh ka kot ki kylla.Ka mariang bad ka suinbneng ki kylla, ki
briew bad ki jingkular jongki ki kylla, baroh kiei kiei ki kylla lut. Haba don
ka jingkylla ka juh wan kaba sniew lane kaba bha, tangba kiei kiei kiba don ha
ka pyrthei kim neh sah kaba bha, ki man rim bad ki kylla sniew.
Hapdeng ki jngkylla kiba
bun, hynrei ka khubor ba bha ka long ba ngi don u Blei u bymjukylla, wat tang
ka syrngiew jong u kam juh shat kylla. Une U Blei u pynpaw ialade ba u “LONG
UBA U LONG” (I am that I am) Exodos 3: 14; U pynpaw ruh ialade ba u long u
nongthaw bad u nongpynlong iakiei kiei baroh. Jenesis 1: 1 “ha kaba mynnyngkong
u Blei u la thaw ia ka bneng bad khyndew….” U Blei uba ngi shakri bad uba don
ha ka dohnud bad jingim jongphi u long u nongiarap ba hajan eh ha kipor ba
jynjar. Shuwa jong u ymdon Blei bad hadien jong u ym don Blei shuh. U long u
Alpha bad Omega, uba sdang bad uba kut. (Isa 43: 10; 44: 6; 46: 4;). Ia ka
ktien jong U la pynskhem junom ha bneng. (Salm 119: 89;). Ka bneng bad khyndew
kan leit noh hynrei ka ktien jong nga kan nym leit noh satia…….Ong, U Jisu.
2. HA KA POR NEMSNIEW U BLEI U LONG KA UMPOHLIEW.
Ki don katto katne ki nuksa
kiba pynskhem ba U Blei u long ka umpohliew bym ju rngad ha ki por ba kyrduh.
Nuksa banyngkong: Ha kaba mynnyngkong U Blei u la khot ia u Abraham ban pynmih kawei pat
ka jaid bynriew na ka syngkai jong u. U Abraham u la pynkha ia u Isaak, U Isaak
u la pynkha ia u Iso bad u Jakob. U Jakob u la pynkha khadar ngut ki khun
shynrang, uwei na ki u Joseph la die mraw noh sha Ijipt. Ka nemsniew ka la wan
jia hynniew snem. Ymdon bam shuh ha ka ri bad ha kiba marjan jong ka. U Jakob
bad ki khun ryngkat ki jingri sa ban shu iap thngan noh namar ka nemsniew ka la
nangjur na u snem sha u snem. U Blei na ka bynta kane u la pynkhreh lypa ia u
Joseph ha Ri Ijipt ba un pyllait im ia la ka ing kaba long ka jaid bynriew ba U
Blei u la jied. U Jakob bad baroh ki mynsiem 75ngut ki la leit hiar sha Ijpt
bad ki la shongneh ha Ri Koshen haduh ba ki la roi kumba ar phew san lak ngut
tam ki khun Israel bad ki la ia shong hangta kumba 430 snem. Haba phi mad ia ka
jingkyrduh ki kynmaw ia u Blei U Abraham, U Blei u Isaak, U Blei u Jakob uba
long U Blei u Israel “ U JEHOVAH JIREH” u Blei ba pyndap ia ki jingdonkam
baroh, U plie ka lad bad u la pynkhreh lypa ban phah ka jingiarap iaphi ; Kam
7: 14
Nuksa ba ar: Ka riew kynthei ha Sarephat ha ka por jong ka nemsniew ba la neh lai
snem shiteng namar bym don slap ha ka ri. Ha kane ka por baroh ki khun Israel
ki la mane blei thaw lut lait noh tang u Elijah bad hynniew hajar ki bym shym
la dem khohsiew ha u Baal. U Elijah marwei u la ieng ban kren ia ka ktien jong
U Blei pyrshah ia u syiem Ahab bad ka Jesebel ka tnga u syiem namar ba ki la
shakri ia u blei Baal ha ka jaka u Blei Jehovah. U Syiem Ahab bad ka Jesebel ki
la wad ia ka jingim u Elijah ban pyniap ia u. Ha kane ka nemsniew bakhraw u
Blei u la phah ia u Elijah sha Seraphat sha ka ing jong ka riewkhynthei kaba don uwei u khun shynrang bad ka. Ka riew
kynthei ka don tang shi kham u purew khyndiat ka umphniang ba kan bam bad la u
khun kumta kin iap noh artad ha ka nemsniew. U Elijah u la ong, kham ia u purew
shet shuwa ia nga, hadien sa shet ia lade bad ia la u khun. Kane ka riew
kynthei ka la leh kumba u briew jong u Blei u la hukum. Ynda haba ka la aishuwa
sha u briew jong u Blei uta u purew um shym la lut na kata ka shang bad ka umphniang
kam shym la lut haduh ba u slap u hap bad ka nemsniew ka kut, baroh ma ka, u
khun jong ka bad u briew jong u Blei Elijah ki la dap bam ha ka por
nemsniew. Ki briew jong u Blei kiba la
pyniasoh bad kata ka umpohliew jingpyndap (Jehovah Jireh) un pyndap U Trai ba
kin nymiap thngan. Bad kita kiba ai sha
ki briew jong u Blei bad sha ka kam jong u kin nym iapthngan wat ha ka por
nemsniew ruh. 1 Syiem 17: 14
Nuksa balai: Ka riewkynthei ba la iap lok ka don ar ngut ki khun shynrang, hadien
ba u lok jongka u la iap ki briew ki la wan beh ram ia ka, sa ba kin ring mraw
noh ia ki khun jong ka baroh ar ngut. Ha kaba kum kata ka por ki laleit sha u
briew jong U Blei Elisha. U Elisha u la kylli pha don aiu ha ing? Ka la jubab tang khyndiat ka umphniang. U la
ong, pan khiew kylliang, phylliew ia kata ka umphniang ha kita ki khiew ba
suda, ka la leh kumba la ong, ki khiew thylli ki la dap lut. Ka la die ia kita
ki umphniang, bad ka la lah ban siew lut ia kita ki ram baroh. 2 Syiem 4: 1-7.
U Blei jong u Abraham,
Isaak, Jakob, Elijah, ka nong Seraphat, Elisha bad ka nongshunem, u long u Blei
jongphi. Wat khih khuslai na ka dohnud jongphi lymne wat sheptieng. To ngeit ha
U Blei bad ha ka ktien jong U.
3. KI SYNRAN U JISU KI LA KHUSLAI NAMAR KI DON PISA KHYNDIAT HYNREI U
PAIDBAH SHIBUN. – (Mat 15:32; Mk 6: 37; Mk 6: 37)
U Jisu bad ki synran ki la leit
shong jahthait sha ri khlaw. Hynrei haba ki paidbah ki la tip ki la leit bud ia
u bad u la pynkhiah ia ki. Ki synran ki la leit ai jngmut ia u Jisu bad ki la
ong, phah noh ia une u paidbah, ka sngi ka la jan sep, ymdon jingbam hangne,
bad lada don ruh ka pisa ngi don tang arspah suka, kat une u paidbah yn nymlah
ban pyndap. Ka pisa khyndiat ka jingdonkam shibun. Ka jingmut ki synran kam
long kum ka jingmut U Jisu. U Jisu u la ong, ai maphi. Wat phah thylli ia une u
paidbah ioh un iap thngan. U Jisu u ong, phi don ei ei? Uwei u khynnah u la ai
noh ia ka jingbam sngi jong u ha ka kti U Jisu. Tang santylli ki kpu bad ar
tylli ki dohkha rit. Ka jinglong la kloi une u khynnah ban knia ia kaei ba udon
ka la long ka lad bah ba u Jisu un pynroi kat ban dap bam san hajar tang ki
rangbah, ki don ruh ki kynthei bad ki khynnah ( ym duna ia arphew hajar ngut
kiba bam ia kata ka ja sngi u khynnah bad ka dang sah tam sa khadar tukri. Ka
arspah suka khlem pynlut. Phi lah ban khuslai namar ka jingpynlut ka kham bun
ban ia ka jingioh, ki bun ki bill ban siew man ka sngi man u bnai. Wat long kum
ki synran U Jisu. Wat batai ia u Jisu kaei ba un leh? Hynrei shah ba un batai kaei
ba phin leh kat kum ka mon jong u. Ai noh kaba dei ka jingbam jongphi, ka pisa
jongphi, ka jaka puta jongphi, ka hok jongphi ha ka kti U Jisu phin shem ba kan
pahuh ia phi bad kan pyndap ia ka jingdonkam kiwei ruh. “Bret ia la u kpu halor
ki um namar men shem ia u ynda la bun sngi.” Eklesiatis 11:1.
4. TO LEH KMEN WAT KHUSLAI.
Mat 24: 3-12 ;15-28; ioan 14:1-3;Jingpynpaw 13: 16-18; 14: 9-11;
Kadei ka ktien na U Jisu.
Wat khih khuslai na ka dohnud jongphi lem ne wat sheptieng. Balei u Jisu u kren
ia kine ki ktien? Ka jingmut ba shisha ka long ba ha ka pyrthei ka long kaba
dap tang ka jingjynjar, jingeh, jingshah lehbein, shah kren bein, bad shah
pyniap ruh na ka bynta ka kyrteng u Jisu. Namarkata, u Jisu u ong, ynda nga la
leit noh bad nga la khreh ka jaka iaphi ngan sa wan ban shimti iaphi ha lade
hi, ba ha kaba nga long phi ruh phi lah ban long. U Jisu u kren ba u long kum u
nongleit kurim bad un wan shimti ia ka nongleit kurim (ka Balang/ maphi) sha ka
jak ba u la pynkhreh ban long kawei bad u. Balei ngim dei ban khuslai? U Jisu u
la iathuh lypa, ka jingmih u khrist lamler, bun kin kam ba dei u Khrist, ki
thma, ki jingialeh thma, ki nemsniew, jingiapthem, jumai, ki jingshahpynshitom
bad jingshah pyniap na ka bynta ka kyrteng U Jisu, ka jingthut bad ka jingdie
paralok, ka jingieit ki ba bun kan man khriat, u ong, ruh ia ka gospel dei ban
ialam haduh ba kut ka pyrthei, ka jingkorditbah kan long ha ka pyrthei na ka
bynta ki ban shah iehnoh ha ka jingrongnoh, ka jingsynshar u Mrad khlaw, ka
jingpyndonkam ia ka shap u Khrist lamler 666, yn hukum ban mane ia ka dur jong
u bad kat kiba kyntait ban mane yn pyniap, ka jingjynjar bah kan jia ha ka
pyrthei ha ki hynniew snem ki jingsynshar u mrad khlaw bad ha kaba kut ka
hynniew snem U Jisu Khrist un bret ia u Khrist lamler, nongiathuhlypa ba lamler
bad ia u iakjakor ha ka liewlong ba khlem trai bad kumta ka jingsynshar U Jisu
Khrist shi hajar snem kan long ha ka pyrthei. Sekharaia 14 : 1-21; Isa 65: 17-25; Jingpynpaw 19: 17-21; 20: 1-6, Judah 14;
Naduh 8tarik November 2016 la ai hukum da u Prime minister ka Ri India
Narendra Modi ba ka note 500 bad 1000 dei ban da bujli noh ha bank bad ban ioh
pat da kaba thymmai. Naduh uba rit ba rain, ba riewspah bad ba duk, ba khraw
bad batri kane ka hukum ka la trei kam. Ngi dang lah ban leit bujli, ngi dang
ioh pat la ka pisa, ngi danglah ban thied ban die. Hynrei ka hukum kaba u
Khrist lamler un hukum sha ka pyrthei baroh kan long, ban mane ia ka dur jong
u, bad ban pdiang ia ka shap kaba long ka kyrteng jong u haba la khein ha ka
jingkhein briew kan long 666. Uta u bym kohnguh ia ka hukum yn pyniap bad un
nym lah shuh ban THIED ne BAN DIE.
Pyrkhat ka pisa jongphi kan nym treikam shuh kaba phi buh ha ïing ne ha bank,
ka khyndew jongphi kan nym treikam shuh, ka ksiar ne ka rupa jongphi kan nym
treikam shuh khlem ka shap u mrad khlaw. Wat kynshew ia ka spah jongphi ha kaba
bam ka khniang ne ka sarang. Hynrei kynshew ha ka hima U Blei. Hangta ba ka
spah jongphi ka don ka dohnud jongphi ruh ka don.
5. TANG UBA IAINEH HADUH KABA KUT UN IOH LAITIM.
Mat 24: 13
Ka mut aiu
iaineh?
a)
Iaineh kamut phi hap ban iaineh ka jingngeit jongphi ha U Jisu bad ha
ka ktien jong u, wat lada phi hap ban siew ia ka dor ba rem na ka bynta kata ka
jingngeit jongphi.
b)
Phi dei ban jop ia baroh ki jngeh bad jingiakynduh ha ka jingim jongphi
na ka bynta kata ka jingngeit ba phi ngeit.
c)
Phim dei ban len noh ia kata ka jingngeit jongphi wat la kadei ba phin
iap na ka bynta kata.
d)
Jop ia baroh ki jingpynshoi na ka bynta ka bneng, bad ka jingthmu U
Blei ha ka jingim jongphi.
e)
Long u briew bad ka briew jong U Blei haduh ba phin da ringmynsiem
khadduh na kane ka pyrthei.
f)
Long la kloi lada phi im ne phi iap ban iashem ia U Trai bad U Blei
jongphi.
“To tip ba nga long u Blei” Salm 46:10
(BE STILL AND KNOW THAT I AM
GOD)
HA KHMIH NGAN LEH KAEI KAEI KABA
THYMMAI
(Mr. K. Wankhar)
Ka shalyntem jong ka
por ka nang iai tyllun, kawei ka sngi sha kawei pat, uwei u bnai sha uwei pat
bad uwei u snem sha uwei pat. Kine, shisien ba ki la leit, kim wan phai shuh.
Ki shu sah tang ha ki jingkynmaw jongngi. Ki lah ban long kiei kiei kiba bha
kiba pynkmen ia ngi ne kiei kiei kiba sniew kiba wanrah ia ki jingsngewsih bad
jingbankhia ia ka jingim. U prophet Isaiah u ong, “Hakhmih ngan leh kaei kaei kaba thymmai;
mynta kan mih noh; phin ym tip ia ka? Ngan pynlong ka lynti ha ka ri khlaw kein
bad ki wah ha ka ri kynjah”(Isaiah 43:19). Kam pher haduh katno ka
khraw ka pop kaba phi la leh, haduh katno ka khia ka mynsiem jongphi namar ki
jingiashem ba bunsyrtap ha ki por kiba la leit. U Trai u ong, “Wat
kynmaw ia kiei kiei kiba mynshuwa, lymne ia kiei kiei kiba rim wat pyrkhat.” (Isaiah
43:18). Un plie ka lynti ban sdang thymmai ia ka jingim jongphi.
Ka Bible ka iathuh ia
ngi shaphang u Gehasi, u shakri jong u Elisha. Hadien ba u Naaman u la ioh
khiah na ka jingpang niangthohlieh jong u, da ka jingkmen u la wan ha u briew
jong u Blei ban tyrwa jingai sngewbha ia u. U Elisha um treh ban pdiang ia ki
bad ula phah noh ia u. hynrei u Gehasi u la shim ia ki ha lade da kaba shukor
ia u Naaman bad ia la u u kynrad. Hadien ba u la leh ia kane ka pop u la leit
sha u Elisha. “Hynrei u hi ula rung shapoh, bad u la ieng hakhmat la u kynrad. Te u
Elisha u la ong ha u, Naei me wan, ko Gehasi? U te u la ong, U shakri jong me
um shym leit shano shano. Te u la ong, Ka dohnud jongnga kam shym leit lem bad
me , mynba uta u briew u la phai pat na la ka kali ban tan ia me? Ka long ka
por ban shim sbai, bad ban shim ki jainkup, bad ki brisoh olib bad ki brisoh
wain, bad ki langbrot bad ki masi, bad ki shakri shynrang bad ki shakri
kynthei? Namarkata ka niangthohlieh u Naaman kan bit ha me, bad ha u symbai
jong me junom. Bad u la leit mih noh na khmat jong u uba pang niangthohlieh
lieh kat ka ior” (2 Syiem 5:25-27). Kane ka long ka jingkut kaba
sngewsih kthang ia u Gehasi. Baroh ki jingkular ia ka lawei ba phyrnai jong u
ki la wai noh. U Gehasi u la shakri ia u Elisha kumba u Elisha ruh u la shakri
ia u Elijah. Lehse un jin da la long u nongiathuhlypa hadien jong u Elisha,
hynrei namar ka pop jong u, ka jingpang niangthohlieh ka la wan ha u bad ym
tang ha u hynrei wat ha u symbai jong u ruh. Ha ka Bible ka jingpang
niangthohlieh ka long ka jingpang kaba sniew tam namar ym don lad ban pynkhiah.
Te namar ba ka long ka jingpang kaba iabit, la ju pynkyrpang ne kyntait nohia u
na ka imlang sahlang. Ka long ka jingpang kaba shyrkhei kaba lah ruh ban pyniap
ia u briew. Kane ka jingpang ka long ka dur jong ka pop. Ka pop ka long kaba
pynjot, ka bam duh ia ka jingim jongngi bad ka bainong jong ka long ka jingiap
(Rom 6:23a).
Phi lah ban pyrkhat
lehse ba u Gehasi hadien ba u la ioh ia kane ka jingpang, ym iohsngew shuh
shaphang jong u ha ka Bible. Hynrei ngi iohi ia u ba u ieng pynban hakhmat u
syiem. “Te u syiem u la dang iakren bad u Gehasi, u shakri u briew jong u
Blei, u da ong, Nga kyrpad ia me, to iathuh ia nga ia ki kam kiba khraw baroh
kiba u Elisha u la leh. Bad katba u la dang iathuh ia u syiem kumno ba u la
pynim pat ia uta uba la iap, te, ha khmih kata ka kynthei, kaba ia u khun jong
ka u la pynim, ka la iam ha u syiem ban ioh ia la ka ing bad ia la ka khyndew.
Bad u Gehasi u la ong, Ko syiem kynrad, kane ka long kata ka kynthei, bad une u
long u khun jong ka, ia uba u Elisha u la pynim pat. Te haba u syiem u la kylli
ia kata ka kynthei, ka la iathuh ha u, kumta u syiem u la buh na ka bynta jong
ka uwei u rangbah, u da ong, To pynai pat baroh kaba dei ka jong ka, bad ki
jingmih ka lyngkha baroh naduh kata ka sngi ba ka la iehnoh ia la ka ri, haduh
mynta kein (2 Ki Syiem 8:4-6).” U Gehasi u la long u nongphla ia ka
khubor ba bha hakhmat u syiem. Kiba pang niangthohlieh ki long kiba la kyntait
na ka imlang sahlang bad kim lah ban iajan bad ki para briew, kim lah ban
shakri ha ka ingsyiem, pynban ngi iohi ia u Gehasi ba u ieng hakhmat u syiem.
Nongpule baieit ki jingtlot jingswai, ki pop bad ki jingkit ba khia baroh ba
phi la ju kit baroh shi katta, ha une u snem to wan da ka jingngeit ban ieng
hakhmat U Syiem ki syiem bad U Trai ki trai kumba phi long. U Trai un leh kiei kiei
kiba thymmai na ka bynta jongphi. Hato don kaei kaei ruh ka bym lah bad U
Trai?(Gen. 18:14).
Ka nemsniew ka la jia
ha Samaria namar ba ki nong Syria ki la kerkut ia ka. Shabar ka khyrdop jong ka
nongbah pat la shong saw ngut kiba pang niangthohlieh. Ki la ia ong, “Balei
ngin iashong hangne haduh ba ngin da iap?” (2 Ki Syiem 7:3-4). Kumta ki
la kut jingmut ban leit sha ki jaka shong jong ki Syria. Kaba pynlyngngoh ia ki
ka long ba ynda ki la poi ki shem ba ym don briew shuh hangta. U Blei u la
pynlong ia ki Syria ban iohsngew ia ka jingsawa jong ki kali, ki kulai bad ki
paidiapom, bad ki la ia phet iap phet im da kaba iehnoh shadien ia kiei kiei
kat kiba don. “Te ynda ki la poi hangta ki la leit rung sha kawei ka ingjain. bad ki
la iabam iadih bad ki la ia kit nangta ia ka rupa bad ka ksiar bad ki jain bad
ki la leit buhrieh ia ki; te ynda ki la phai pat ki la leit rung sha kawei pat
ka ingjain, bad ki la kit nangta ruh, bad ki la leit buhrieh ia ka. Ynda kumta
ki la ia ong paralok, ngim leh kaba dei; kane ka sngi ka long ka sngi ka khubor
babha ....” (2 Ki Syiem 7:5-9).
Ki nonghikai niam jong
ki Jiw (Orthodox Jewish Rabbis) ki ngeit ba kine ki saw ngut kiba pang
niangthohlieh ki dei u Gehasi bad lai ngut ki khunshynrang jong u. La ngeit ba
dei u Gehasi uba la ong, “ngim leh kaba dei.” Ngi kynmaw ia ka pop ba u Gehasi
u la leh mynshuwa ka long ba u la shim ia ka ksiar, ka rupa ki jain bad kiwei
na u Naaman. Mynta pat haba u la iohi ia kane ka spah kyrhai kaba u lah ban
shim katba u mon, u la kynmaw ia kaei kaba la jia ha u mynshuwa bad mynta u la
pynlong ka jingkut jingmut kaba lah ban pynkylla ia ka lawei jong u. Ha kane ka
kynti u la leh ia kaba dei. U la ong, “ia ngin ialeit iathuh ha ing u syiem.”
Ia u Gehasi la shoh da ka jingpang niangthohlieh bad kane ka juh ka jingbishar
ka la ngat ha ki khun jong u, hynrei ha kawei ka sngi u la ong, “Balei ngin ia
shong hangne haduh ba ngin da iap?” Kum u Gehasi, ngi lada ngi kwah ban sdang
thymmai ia ka jingim bad U Trai, to ieng joit bad iaid shaphrang sha ka thong
ba U Trai u la khot ia ngi. Wat shong sah ha ka jinglong barim ba phi don. Klet
noh ia ki, ieng joit, beh sha pyrshah ka dak bad long ki nongphla ia ka khubor
ba bha. “.... da kaba klet noh ia kita kiei kiei kiba shadien, bad da kaba kner
noh sha kiei kiei kiba sha khmat, nga beh sha pyrshah ka dak ban ioh ia ka
jingiathong kaba ka jingkhot shaneng ka jong U Blei ha U Khrist Jisu.”(Phil
3:13-14)
Ka por kam pat shym
dier ban sdang thymmai ia ka jingim hynrei ka dang kloi eh ban iehnoh ne
sahngeh noh. Ki sngi ba bha ki dang don kyrhai ha khmat jongngi. Ai ba une u
snem ba thymmai un long u snem jong ka ribaibal ha ka jingim jongngi. AMEN.
Ka
Jingdonkam Їa Ka Jingstad
(Pastor
C. M. Umlong)
“Bad na ki khun U Issakhar,
ki briew, kiba don ka jingshemphang ha ki aїom, ban sngewthuh їa kaei ba ki
Israel ki dei banleh; ki rangbah jong ki ki long arspah; bad ki para jong ki
baroh ki long ha ka hukum jong ki”
(1 Khronikl 12:32).
Ha
ka 8tarik, Naiwieng, 2016 marsien pynbna U Narendra Damodardas Modi, Myntri
Rangbahduh ka Ri India їa ka jingpynduhnoh їa ki lut shihajar bad lut sanspah
tyngka; ki khubor jingkren kynthoh ba har rukom ki saphriang lyngba ki lad
pathai khubor. Don kiba mynjur їa ka jingleh ka sorkar, kiwei pat kiba pyrshah
katba u paidbah salonsar pat u dap da ka shaїong bad lyngngoh. Katkum ka
jingpynshai jong ka sorkar ka long ban rat dyngkhong їa ka bamsap, ka
jingpynduh їa ki pisa bym rung jingkheiñ, ka jingkhang noh їa ki pisa thok bad
kiwei pat. Hapdeng bun ki jingkynthoh, kawei kaba shon jur ha nga, dei ka
jingmaham jong uwei u shakri U Trai na shathie jong ka India uba don ha kito ki
taїew ha Finland. Une u shakri jong U Blei u khot їa ngi ki khristan ba ngim
dei ban ryngkoh ryngkang ban ai jingkynthoh khlem pyrkhat hynrei ba ngin
sngewthuh їa ka por ba ngi im; kum ki khun na ka jaid Issakhar ngi dei ban don
їa ka jingshemphang bad sngewthuh ruh їa kaei kaba ngi dei ban leh kum ki khristan.
Naduh katei ka sngi nga la ngam ban pule їa ka kitab 1 Khronikl baroh kawei bad
sdang ban duwai ba U Blei un ai ka jingshemphang bad jingstad ban sngewthuh їa
ka por bad ka aїom ba ngi im bad kaei kaba ngi dei banleh bad kaei pat kaba
ngim dei ban leh.
Hadien ka jingїap jong U
Saul, ka ri Israel ka la long khlem syiem ban synshar, kumta ki tymmmen basan
bad ki ‘riew rangbah ki la leit sha Hebron ban thung syiem їa U Dabid. Kat nang
mih ki sngi ki rangbah nongїalam na ki jaid Israel ki la wan lang sha Hebron
ban pynlong syiem їa U Dabid bad ban ai їa ka jingkular ban їatrei lang bad u.
Ki jaid Israel kiba la wan sha U Dabid ki don hala ki jong ki jong ki jinglah
bad jingkhlaiñ, dei tang ka jaid Issakhar kaba don їa ka jinglong kaba
khampher. Ki la wan kiba khlaiñ, kiba shlur, kiba beit dohnud, kiba nang ban
buh beit ryntih їa ka thma; katba na ka jaid Issakhar pat kiba don
jingshemphang їa ki aїom bad ki por bad kiba sngewthuh їa kaei ba ki khun
Israel ki dei ban leh. Pyrkhat lada ngi don їa ka jingkhlaiñ, ka jingshlur, ka
jingnang ban pynbeit їa ka thma, ka dohnud babeit bad kiwei pat ki jinglong
bakordor hynrei lada ngim sngewthuh їa por bad ngim tip ruh їa kaei ba ngi dei
ban leh baroh kan long kaba sepei. Kumta, ha kine ki sngi khatduh ngi donkam їa
ki briew kiba kum ka jaid U Issakhar, kiba shemphang їa ka por bad aїom ba ngi
im bad kiba sngewthuh ruh kaei kaba ngi dei banleh.
“To khmih bha te kumno phi
їaid, ym kum ki bym stad, hynrei kum kiba stad; da kaba siewspah їa ka por,
naba kine ki sngi ki long kiba sniew. Naba kumta wat long phi kiba bieit,
hynrei kiba shemphang kaei ka mon U Trai. Bad to wat long phi kiba buaid da ka
waiñ, ha kaba don ka jingkhynwin, hynrei to long kiba la dap da U Mynsiem”
(Ephesos 5:15-18). Ka kyntien por ka thew їa ka mynta, ka kabu bad ka lad ba
ngi їoh pdiang. Kine ki sngi ki long ki basniew ngim lah ban len їa kata,
hynrei kum kiba sngewthuh їa ka aїom bad por ba ngi im ka dei ka kabu bad ka
lad їa ngi ban pyndep їa ka mon jong U Blei. Kum ki khun U Issakhar to ngin shemphang
їa ka mon jong U Blei bad ngin tip kaei ba ngi dei banleh. Kine ki dei ki por
ba ngi dei ban shim їa ki rai ba donkam katkum ka mon jong U Blei. Ha U Dabid
kaba leit ai jingbam їa ki hymen sha madan thma ka dei pynban ka por kyrpang
(strategic time) jong U Blei na ka bynta jong u ban їakhun їa U Goliath kaba la
pynkylla ruh їa ka khana sahpateng (history) jong ka jaidbynriew Israel. U
Dabid uba la dap da U Mynsiem Bakhuid u la shim їa ka kabu bad pyndonkam їa ka
jingstad ban їakhun їa u radbah.
Kumno
ngin leh ban їoh їa ka jingstad?
1. Sheptieng їa U Trai (Job 28:28;
Prob.1:7; 8:13; 9:10) – U mawjam uba nyngkong eh sha ki kyrdan ka
jingstad u dei ka jingsheptieng їa U Trai. Ka jingsheptieng їa U Trai ka mut ka
jingsheptieng burom їa u. Haba ngi sheptieng їa U Trai ka mut ngi sheptieng ban
leh їa kino kino kiba long pyrshah їa ka mon bad jingkwah jong u. Ïa U Joseph
la synshar da ka jingsheptieng burom їa U Blei, dei na kata ka daw ha u ka dap
ka jingstad kaba wat ki stad ka ri Igypt ruh kim lah kot.
2. Pule minot їa ka ktien U Blei (Salm
19:7-14; 119:98; 2 Tim.3:16) – Ka ktien jong U Blei ka
dei kaba la pyrsad mynsiem da U Blei hi. Ka dei ka par ksiar jong ka jingstad
babun syrtap, ka dap da ki jait jingstad kaba lada ngin tih jylliew їa ka kan
pynlong kham stad їa ngi ban їa ki khraw pyrkhat bad proh jabieng jong ka
pyrthei. Ka ktien U Blei ka lah ban pynstad їa uba beit tam jong ka pyrthei. U
Paul u ong ba U Blei u la jied їa kiba beit jong ka pyrthei ba un їoh
pynlehraiñ їa kiba stad.
3. Pan jingstad na U Blei da ka jingduwai
(1 Syiem 3:3-15; 4:20-34; 10:23-32; Jakob 1:2-4) –
Ka jingїakynduh jingeh ha kane ka pyrthei ka long kum ka jingїakhun ki khynnah
pule ban kiew shajrong ki kyrdan jong ka nam. Ki khynnah ha ka por їakhun ban
kiew kyrdan ki donkam ban khreh kot ban їoh їa ka jingstad. Ka ktien U Blei ka
ong, haba ngi duna jingstad ha ka por jingtynjuh pan na U Blei. U Solomon ha ka
‘rta kaba danglung u don їa ka jingkitkhlieh ban synshar bad ka kam bantei їa
ka templ, kumta u la pan їa ka jingstad na U Blei uba la ai kylluid їa u.
4. Wad jingstad na U Mynsiem Bakhuid (1
Kor.2:13; Ïoan.14:26; 16:12-13) – U Mynsiem Bakhuid jong U
Blei u dei U Mynsiem jong ka jingstad, u tip lut shaphang kiei kiei kiba
jylliew jong U Blei. U la wan khnang ban їalam, ban hikai, ban pynpaw bad wat
ban pynkynmaw їa kiei kiei ba ngi la їoh jinghikai. Kaba shah hikai ha ka skul
U Mynsiem Bakhuid kan pynlong stad їa ngi shikaddei. Kynmaw dngong ba ka kot
hikai U Mynsiem Bakhuid ka dei ka ktien U Blei, U Mynsiem un ym hikai shabar na
ka ktien jong U Blei.
5. Ïaid bad ki briew kiba stad
(Prob.11:14; 13:20; 24:5, 6; 1 Syiem 1:5 ter ter; 121-24) –
Ha ka jingbun ki nongpyrkhat ka don ka jingshngaiñ bad ka jingskhem. Wat
shaniah tang ha la ka jong ka jingsngewthuh bad jingstad donkam ka jingїamir
lang bad ki briew kiba la san ha U Trai. Ïaid lang bad ki briew kiba la їaid
slem bad U Trai bad kiba don їa ka jingstad bakynja mynsiem. U Nathan u la long
u nongai jingstad їa U Dabid ha kiba bun ki khep ki ba eh, kane ka la їarap ban
pyllait їa U Dabid na ki jingshim rai ba bakla.
Khnang ba ngin їoh їa ka
jingstad bad jingshemphang ha kine ki sngi bakhatduh; ka la dei ka por ba ngin
їaid ha ka jingsheptieng burom їa U Blei, ngam bad tih jylliew ha ki par ksiar jong
ka ktien U Blei ban їoh jingstad, duwai minot da ka jingngeit sha U Blei u
tyllong jingstad, shah hikai ha U Mynsiem Bakhuid u nonghikai їa ki jingshisha
baroh bad їaid syndah syndah bad ki briew kiba la їaid bad U Blei namar ha ki
don ka jingstad.
Phi
Dei U Nongtei!
(Dn. A. K. Khongsdam, Sohra)
“Namar
ïa ka ïing baroh la thaw dano dano ruh; hynrei uta uba la thaw iakiei kiei
baroh long U Blei keiñ” Hebru 3:4
U Blei u dei U Nongtei batbit tam kumjuh ruh U Jisu
bad U Mynsiem Bakhuid hi. Kine Lai ha U Wei U Blei ki ïatrei lang ïa ka kam
jong ka jingtei babha. Ka kitab Jenesis lynnong 1, ka ïathuh ïa ngi ba kiei
kiei baroh kiba ki khmat jong ngi ki ïohi dei ki kam ki kti jong ki Lai ha
Uwei. Ngam tip ïoh phi la ïohlad ban sakhi dala ki jong ki khmat ïaka
jingitynnat jong ki tiar misteri ba la shna da U Jisuha Nasareth mynba U
dangdon hangne hasla pyrthei; hynrei kaba thikna pat ka long ba ynda ngi poi ha
bneng, pylleiñ ngin sa ïohi da la ki jong ki khmat ïa ka jingitynnat bad ka
burom bym lah ong shuh jong ka jakakaba U Jisu U la pynkhreh na ka bynta jong
ngi.
Mynta kapyrthei, baroh la ha sor ne nongkyndong, ngi
la ïa sdang sngewthuh ïa ka jingkordor jong ka jaka puta. Kumta, ha shwa ba
ngin shna ïala i ïing ngi da pyrkhat puson bun bun sien, ngi ïakylli bad twad
jingmut lang na kiba kham don jingmut ha kane ka bynta. Namar ka ïing te shisien
la tei te la tei, ka ïeng la kumno kumno 10 phut shalor khyndew bad ym lah
satia ban buhrieh ïa ka na khmat ki briew. Wei la skhem bad la itynnat te baroh
kin peit ïapbieit bad ka sur kaba mih ka long ‘ishh! ka jingitynnat!’ hynrei
shisien pat ba la bakla ka plan bad ka shnate, ka sur ba khamjam ka mih ‘shish!
shish! ilehnohei’. Kumta, baroh mynta ngi la sngewthuh ïa ka jingdonkam ïa kita
ki stad ‘arkhitek’ kiba, haki, la i jaka
i rit makna ruh hynrei lada bud bad shna katkum ka dur bad ka sur ba la pruid
maki te la shu ibit ibiang i kyntiak i kyntok eh nadong shadong naduh napoh
shaduh shabar.Hynrei baroh ngi ïatip ba ka dor ban siew ïa ki arkhitek ka long kaba rem khamtam eh naka bynta kiba
duna bor. Wow, tang kiba ai U Blei te kiba shu 100% discount sudamo tad haduh
ba bun na ngi ngi la shu kheiñ mar dewthala lut ïa ki bad klet ruh ban ainguh
ïa U.
Kawei kaba ngi sngewnguh ïa U Blei ka long ba U pynïoh
bynta ha ngi ïa kane ka sap teibad kumta ka jingkhot ïa ngi baroh ka long to
ngin long ki nongtei; te hynreiym da kumwei pat.
To ngin tei nyngkong ïa la ka jingim
lajong: Ngi dei ki misteri ïa la
ka jingim lajong. U Blei U dei U Arkhitek. Kam long kaba eh ïa ngi ban tei
namar U Arkhitek U la dep pynkhreh lypa ma U ïa ka ‘Blue Print’ ne ‘Master
Plan’naduh shwa ba yn pun ïa ngi ha ka kpoh ka kmie (Jere 29:11, Ps 40:5). Baroh
kaba donkam ïa ngi ban leh ka long-trei minot ba ka ïing kan ïeng khlem da
iehnoh noh shiteng; bud ryntih bad pule bha ïa ka blueprint ba la thoh ha ka
Master Plan (ka Baibl) Prob 20:18, Prob 16:9. Kiwei ki dei tang ki nong-ai
mynsiem bad nongbtin lynti lem; hynrei ka kamram ba kongsan tam eh teka dei
manga bad maphi ki trai met (2 Kor 5:10). Don ka jing-ong kaba ong, “Ym don
mano mano ba lah pynkylla ïa jingim jongnga, dei tang manga hi”
To ngin tei ïa la ki longïing
longsem: Ka longïing ne family ka dei kawei na ki jingbuhbeit
buh ryntih ba itynnat bad phylla eh jong U Blei. Kane ka la jia naduh kito ki
por ha kper Eden. Dei hakane ka shlem ba la saiñdur bad seng nongrim ïa ka
jingim jong uwei pa kawei. Lada U Blei U dei U Arkhitek jong kata ka longïing, ki
mih ki khun kiba long ka jingkmen, ka bor bad ka jingsngew sarong jong ngi.Ki
khun ki kti kiba mih na kaba kum kane ka longïing ki pher shisha mihngi-sepngi na kiwei pat. Ki
don akor, ki don burom, ki tip ïa u Blei, ki tip ïa ki briew, ki pher ka rukom
pyrkhat pyrdaiñ, ka ïaid ka ïeng; wat ha ki por ba khynwin pyrthei ka sngewbha
sngewmiat ruh kine kynjai jai jai kim long kjat puit ne khah kum kiwei pat. Ki
pher ka kren ka khana, kim khih jingmut ka tynneng khap shñiuh ne riam new course ne kim shah rong satia ha ki
lat lat ka rong shi por namar ha ka jingkyang ka dohnud jong ki ka long, “Nga don ïa no ha bneng lait na Me bad ymdon
ha ka khyndew U ba nga kwah nalor jong Me....U Blei U long ka bor ka dohnud
jong nga bad ka bynta jong nga junom.” Psalm 73: 25-26 bad ki shem ba ki pukri ka pyrthei ki pei, kim lah pyndap
satia ïa ki- Jer 2:13.
Uta Uba ai bor ïa ngi ban mon, hooid ka bor ïa ki
khmat ban ïohi bad ruh ka bor ïa ki kti ban wiat ryntih, U don ha syndah jong
ngibad Un pynlah ïa ngin ban pynpoi ïa ki khun ki kti jongngi sha ka sohpdung
babha kaba kin nym babe shuh (Psalm 127).
Sngewsih ban ïohi ba bun ki samla, ki khynnah hooid
wat haduh ki rangbah hi ba ki ïa ïoh pang “identity
crisis” ha kine ki sngi bad kumta kat kiba kham lah ïalam ei bad hikai ei
ne pynbor ei ïa ki hooid wat haduh kaba dro tatu
bad mane ksuid ruh, ki kloi ban pyrthuh bad bud tynneng khlem da pynshong
nongrim satia ïa ka dei ka bakla bad ïa ka kyrtoh kylla; balei ka long kumne?
namar bym biang ki jinghikai shong tynrai na rympei ïing lajong! U Timothy u la
ïoh ki jinghikai babiang na ka Baible na la ïing lajong lyngba ka mei-ieit bad
ka kmie jong u, kumta, u la ïaineh u Khristan bashisha haduh kaba kut (2
Timothy 1:5). Ka Ktien U Blei ka dei ka nongrim ba janai tam eh ba ngin tei ïa
ka jingim ki khun ki kti bad baroh kiba don jingïadei bad ngi (Hebru 4:12; Salm
119:105; Eph 5:33; Eph 6:1-9, Salm 119:9, etc)
Lada ngim ñiewsting ïa ka dor, ka bor bad ka iktiar
jong ka longïing kum ki kmie ki kpa ha ka por babiang, da lei lei kin nym wan
kyrtoh ki ummat kthang ha ki sngi jong ngi kiba kham hadien (Prob. 29:17).
Sngewtynnad ban pule shaphang u Noah uba la lah ban pyllait im ïa la ka
longïing na ka jingshlei um ka pyrthei hynrei pat ha kajuh ka por sngewïoh
jinghikai ba shyrkhei ban pule shaphang u Lyngdoh Eli kumno ba ka jingleh bym
suitñiew jong u ha kaba sneng bad pynbeit ïa la ki khun ki kti ha ka por ba
dang biang ka la ktah ïa u ha ki sngi ka jinglong tymmen jong u. To
nginkynmaw ba ka por ba kordor jongphi (shi-ïingbad ki khun, shi-kurim ne
shipara, etc.), ki kyntien shongsbai na ka shyntur jongphi bad ka nuksa jong ka
jingim ba ‘riewblei jongphi, ki dei ka spah bah ki ban nym duh ïa ka sut.
Kumta, wat shah ba yn tuh noh ïa ka jaka jongphi u nongtei da ki serial, ki
news, ki sports, ki internet ne da ki lok ki jor ne ki prokram bym lahkiar ha
ka imlang sahlang namar ha kaba khatduh te ka jingbabe ne ka jingsngewhun kan
wan haphi hi kum u nongtei.
“Ka por
bad ka kabu kim ap sah ïa ka jingsngewbit jongphi”
To tei ïa ka imlang ka sahlang: Nga ngeit ba lada ngi la lah ban tei ïa la ka jingim
lajong bad ruh ïa la ka jong ka longïing longsem lajong, ka imlang ka sahlang
(haduh ki jaka pule bad ki jaka trei), ka la kylla bha hi. Lehse ka eh ban
pynbeit ïa kiwei pat kiba shabar u tnum jong ngi; hynrei ka thikna pat ba ngi
lah ban pynbeit ïa lade bad ïakiba ha ka ïing jong ngi- lada ngi leh ha ka por
babiang ryngkat ka jingïarap jong U Blei. U Petros U kyntu ïa ngi u ong, “To
pynim ïalade na kane ka pateng
bynriew ba kynriang bad ba mutlop (corrupt generation) (Ki Kam 2:40) kaba mut
ba ka jingsdang ka dei na nga bad na phi shi-met.
Nga ai jingmut: Lada ngim sngew nang ne ïoh jingmut kumno ba ngin
lah ban tei ïa lade ne/bad ïa kiwei pat kiba ngi don jingkitkhlieh la ha ïing
lajong, kiba ha-ïïng ha-sem ne ki lok ba ngi ieit, long maphi u kapten; ïalam
ïa ki baroh sha ki jingïaseng, U Blei U don ha ka ïing jong U bad Un leh ïa
kaba sah. Hynrei pat peit ba phi ïalam sha ki jingïaseng ba ai bad kren ïa ka
Ktien U Blei ho! Wan hajan jong U te Un wan hajan jong phi; ka Ktien kaba mih
noh na ka shyntur jong U kan nym wan phai suda sha U, kan pyndep ïa kata kaba U
sngewbha bad kan roi ha kaba U la phah ïa ka (Jakob 4:8, Isa 55). To ai ba
baroh ka Ktien U Blei kaba phi ïoh kan trei ban tei ïaphi bad ka ïing jongphi.
Uwei u khynnah skul, u la kwah tynjuh ïa la u
nonghikai. Ha kawei ka sngi u la kem ïa iwei i sim ïing bad khop u la set ïa i
ha la ki ruhkti jong u. Mar synïoh ka lad babiang, u la shur shajan u nonghikai
ban ïoh sdang noh ka drama ïakop. “Babu,” u la ong, “hawto ong maphi seh la ine
i sim i ha ki kti jongnga i dang im ne i la ïap?” Une u khynnah u pyrkhat ha
lade ba mynta ka sngi te ka la dei ka sngi jong ka jingjop namar u la rai lypa
ban leh kumne: lada u Babu u ong ba i la ïap, un pyllait noh ïa i ba in her noh
soit; hynrei lada u ong pat ba i dang imte shi syndon un khñiot ïap ïa i
hangta. Mynta sngap ka ei kaba jia- u nonghikai u la ong pynban kumne, “Baieit,
ymdei ba ito i sim i don haki kti jongphi? to rai hi maphi sehla i la ïap ne i
dangim.” Kut ka buit ka stad uta u khynnah.
Kum ita i sim ïing ha ki kti uta u khynnah, kumta ruh
U Blei U ong ba ka jingim, ka longïing bad
ka bymjukut jong ngi ruh- ki don ha ki kti jong ngi bad ka shong eh ha ka
jingjied bad jingmon jong ngi. Kum ki nongtei, to ngin kyndit bynriew shwa ba
ka porkan dier.
Ka Bor Jong Ka Jingim Khuid
(Mr. R. Mawlong)
Ka ktien “khuid”
ka mut pynkyntang (dedicate) pynkyrpang (separate) buh kyrpang (set apart) bad
khlem thoh bria (undefiled). U Blei u ong ia ki khun Israel Lev.11:44-45. “To long ki bakhuid kumba nga long U bakhuid”
Balei donkamia kane ka jingkhuid? Namar ka ktien U Blei ka ong, “Khlem ka jingkhuid ym lah ban iohi ia U
Blei” – Heb 12:14. Na ka bynta kita kiba la pynkyntang, ba la pynkhuid bad
kyrpang U Blei u ong, “Ngan long U Kpa ia
ki bad kin long ki khun jong nga” – II Kor 6:14-18. Ka jingkylli lehse ka
wan, kumno ngi lah ban im khuid khamtam ha kine ki sngi kiba sniew? Phi kwah
ban tip ia kane? Hato phi kwah ban tip ruh ia ka bor kaba pyntroiñ ia ki
khyrdop ka dujok bad ba pynphong pansngiat da ka burom bneng? Ale! Ngin ia peit
ia uwei u khun samla un pyni ia kane. Uta u dei u Daniel. Na une u samla uba la
shah ring mraw sha Babylon ngi lah ban ioh shibun ki jinghikai kiba khraw. Ha
ka por ba la ialam mraw sha Babylon ki stad Bible ki ong u dang don ha ka rta
kaba 16 snem, ka rta kaba dang lung (tender age). Kumno phi pyrkhat, hangta aiu
u leh? Hato u ngop ha duriaw shyrkhei ka pop? Hato u im lyngkar hangta? Hato u
pyrthuh ia ki lynti jong ki briew bym tip Blei. Jngai na la ka ri, ki hynmen
bad para, ki kmie ki kpa, ym don nonghikai, ym don nongsharai, ym don u ban
ialam lynti ia u. bad ki briew hangta ki long riew khlaw (vicious life), ki bym
tip Blei, la ker tawiar da ki jingsngewbha bunjaid, ki briew sawdong ki im
sahuh, ka bam ka dih, ki rongphong pyrthei ba bunjaid. Aiu ngi khmih lynti na u
samla ha kum kane ka por? Sngewtynnad shaphang jong u ngi pule, Daniel 1:8 – “U la thmu ha la ka dohnud ban ym pyntngit
ialade”.
Paralok baieit, ha kano ka por ngi lah ban im, kam
dei kata ka por ka ban pyntngit ia ngi, ki sngi ki lah ban dei kiba sniew,
sawdong lehse ngi lah ban iohi, tang ka bymkhuid suda, kam pher kata, kaba
kongsan ka long hato phi la thmu ha la ka donud ban ym pyntngit ialade? Lada
em, to kylla bamut ban im khuid na ka bynta U Blei kum u Daniel. Namar ha kine
kiei kiei baroh u Daniel u ri khuid ialade.
Kawei pat na u Daniel ngi iohi ba la kyntiew ia u
halor baroh, ka kyrdan kaba hajrong tam ha ri nongwei, ka ri kaba don 120 tylli
ki shnat (province). Hato u pynbamsap, lane u ia mynjur lang (compromise) bad kita
ki bymtip Blei? Em! Namar katkum kata ka jingkut jingmut bad jingthmu u im
shisha. Ki briew ki iohi ia U Mynsiem Bakhuid U Blei ha u. ka jingstad U Blei
ka long halor jong u, ym don kano kano ka jingmaian ban buhrieh na u Daniel ia
kaba un ym tip. U Blei u pynpaw ia kiei kiei baroh ha u. namar u long u
bakhuid, uba lah ban shaniah. Pro.28:20 – Kumta u dap kyrhai da ki jingkyrkhu.
Phi ap ia ka promotion jong phi? Ka Bible ka ong, ka jingkyntiew kam wan na
shatei, na shathie, na mihngi ne sepngi, hynrei na Seion, ka wan na U Blei –
Salm 75:6,7. Shu im kumba u Daniel u im, iaid ha ka hok bad jingshisha, long
kiba lah ban shaniah, ka jingmyntiew kan wan. Bad kaba kongsan ka long dap da U
Mynsiem U Blei, ioh ia ka jingstad U Blei, lehse phi lah ban kylli, kumno ngan
ioh jingstad na U Blei? Ka jingsheptieng ia U Trai ka long ka jinghikai jong ka
jingstad – Pro.15:33. Bad ka dkhot 24 ka ong, “Ha uba stad ka lynti ka jingim ka kiew arted”. Kane ka la jia ha u
Daniel, kan urlong haphi ruh, to sheptieng ia U Blei ba phin ioh kiew arted.
Ngi pule ruh shaphang u Daniel, ka kawei pa kawei ka
lynnong u ieng hakhmat u syiem, lynnong 12 ka sur u syiem la iohsngew ym u
syiem ka pyrthei hynrei u Syiem jong ki syiem, u Syiem bumjukut. Ka Bible ka
iathuh – Pro.22:11 “Uta uba ieit ia ka
jingkhid…. U syiem u long u lok jong u”. To ngin ieit ia ka jingkhuid
khnang ba ngi lah ban ieng ha khmat U Khrist. Khatduh ngi pule u Daniel u minot
ha la ka jong ka kam ba u trei, khmatam ha ki jingduwai. Ka hukum syiem kam lah
ban khang ia u ban duwai. Pro.22:29 “U
briew uba minot ha la ka kam un ieng ha khmat ki syiem, ym ha khmat ki briew
kiba poh”. To ngin long ki Daniel kiba khuid, ba lah ban shaniah, ba tieng
burom ia U Blei, kiba minot bad kiba duwai, ngin iohi ia ka burom U Blei. Amen
Ka Jingmyntoi Bakhraw Tam
(Pastor S. Swer)
Ka jingmyntoi bakhrawtam bad ka jingduh myntoi
bakhrawtam ki long mar pyrshah kawei ia kawei pat. Ha la jingmut ki
riewpyrthei, ka jingduh myntoi bakhrawtam dei haba ki duh noh ia ka spah bad
haba kiba ieit bathoiñ jong ki, ki iap bad ki leit noh na kane ka pyrthei.
Hynrei ha ka jingmut jong U Blei kam long kumta.
U Jisu u ong, “Naba
u briew un myntoi aiu, lada un ioh ia ka pyrthei baroh bad un duh noh iala ka
mynsiem? Mk.8:36. U Blei ba un ioh pat ia u briew baroh ha kane ka pyrthei,
ula phah ia u Jisu u Khun jong u ban iap iapli na ka bynta ki pop jong ngi uwei
pa uwei. U Blei ula pyni shynna ia la ka jingieit jong u sha ngi ba haba ngi
dang long kiba pop, U Khrist u la iap iapli ia ngi. Dei tang da ka jingieit U
Jisu kaba iap iapli na ka bynta ki pop jong ngi, lah ban pyniohpat ia ka
mynsiem ki briew baroh ba la jah noh na U Blei. Ka mynsiem ba U Blei um ioh
kynti dei kaba la jah noh. Kata ka mynsiem kan leit sha dujok. Kane ka dei ka jingduh bakhraw tam.
Uwei briew uba don shiphew hajar ka pisa thok, u don
ia ka jingduh kaba khraw namar ynda u mut ban leit deposit ha bank kam shongdor
wat tang shi tyngka ruh. Ka jingkyrmen thala ban ioh ia ka bneng ruh ka long
kum ka pisa thok. Haba nga la dap 21 snem ka karta, nga la don ka jingkyrmen
thala ban ioh ia ka bneng. Nga la pynksan ialade, nga la sngewhok ialade namar
ba la kha ia nga ha ka ïing Khristan. Namar ba nga la pyndep ia ki niam ki
rukom jong ka balang naduh dangrit bad namar ba nga la sumar ia ki shiphew
hukum ha ka Bible. Katba nga dang iaid ha surok U Mynsiem jong U Blei ula kylli
ia nga, ‘lada men iap men leit sha bneng
ne sha dujok?’ Haba nga la iohi ia ka jingiap batriem U Jisu halor ka
diengphna, nga la sngewthuh ialade ba nga long u nongpop bad nga la sngewthuh
haduh katno U Jisu u ieit ia nga kat haduh ban iap iapli namar ki pop jong nga.
Ha kata ka miet 22 tarik u June 1975 nga la kylla bamut bad pdiang ia U Jisu.
Naduh kata ka miet nga sngewthuh ba la thoh ia ka kyrteng jong nga ha bneng
(Loukas 10:20). Kiei kiei baroh kiba rim ki la duh noh bad kiei kiei baroh ki
la jia long kiba thymmai – 2 Kor 5:17.
Wat haba la pynim ia ngi, kan long ka jingduh kaba
khraw lada ngi im tang na ka bynta ialade bad lada ngi im katba kum ka doh. “Namar lada phi im katba kum ka doh, phin
iap noh keiñ; hynrei lada phi pyniap troiñ da uta U Mynsiem ia ki jingleh ki
jong kata ka met, phin im keiñ” – Rom.8:13. Ka jingsngewthuh ia ka jingieit
U Jisu uba iap iapli ha ka diengphna, na ka bynta ki pop jong ngi, ka pynlah ba
ngin iap noh lem bad U Khrist ia kita ki jingmut bakynja doh bad ia ki jingkwah
bakynja doh kiba pynleh pop ia ki dkhot met jong ngi khnang ba ngin lah ban leh
ia ka mon U Blei bad ban kyntait ia ka pop. Ha kiwei pat ki ktien, “Kita ki jong U Khrist ki la sah narphna ia
ka doh lem bad ki jingsam kwah bad ki jingkwah jakhlia jong ka.” – Gal
5:24.
Ka jingmyntoi bakhrawtam eh dei kaba im na ka bynta
U Khrist. Kadei kaba im ha U Khrist uba la ieit haduh ka jingiap bad uba la
mihpat na ka bynta jong ngi. Namar ka jingieit U Khrist ka pynlah ia ngi, da
kaba ngi la kut jingmut kumne, ba lada uwei ula iap na ka bynta baroh, kumta
kita baroh ki la iap keiñ; Bad u la iap ruh na ka bynta baroh, bad kita kiba im
kin ym im shuh ha lade hi hynrei ha uta uba na ka bynta jong ki, u la iap bad
ula mihpat – 2 Kor 5:14,15.
Haba ngi im ha U Khrist, ha U kiei kiei baroh ki
long kiba lah. Namar da U la long kiei kiei baroh, khlem ma U ym shym la long
kaei kaei ruh kaba la long – Ioan.1:3. Ka long ka jingduh bakhraw lada ngin ym
im ha U Khrist bad lada ngi katba kum ka doh. Ka long ka jingmyntoi bakhraw
lada ngi im ha U Khrist. U long nadong shading na ka bynta kita kiba im na ka
bynta jong U. U Blei u ong ia u Moses, “nga
long ba nga long” – Exo.3:14. U la pynlong ia ka Mana ba kin bam ban lait
na ka jingiap thngan. U la pynmih ia ka um na u Mawsiang ba kin dih bad lait na
ka jingiap sliang. U la long u Rishot ding mynmiet ba ai jingshai, U la long u
Rishot lyoh mynsngi ban iada na ka jingshit kyrang jong ka sngi.
Haba ngi im na ka bynta U Khrist bad haba ngi im ha
U Khrist un long ka jingstad jong ngi - 1 Kor.1:30, un long ka jingkyrmen ia ka
burom jong ngi iwei pa iwei – Kol 1:27. Un long U Nongap langbrot u ban sumar,
iada, ialam bad pyndap ia ki jingdonkam jong ngi- Salm 23:1-3. Un long U
Nongpynkhiah jong ngi. Haba ngi im ha U Khrist, ha U, ki jingkular baroh katba
don ki long hooid bad Amen – 2 Kor.1:20
U Paul u ong, “ia
nga ban im ka long U Khrist bad ban iap ka long ka jingmyntoi” – Phil.1:21.
Wat ka jingiap ruh ka long ka jingmyntoi ia kiba im ha U Khrist. Ia u briew uba
iap bad leit sha dujok, wat lada un ioh ia ka pyrthei baroh kawei ruh kam long
ka jingmyntoi hynrei kan long ka jingduh bakhrawtam.
SHAPHANG KA KAM MISSION
(Evg. P.K.Khongsdir)
Kaei ka
Mission? Ki jingbatai ki bapher bapher ia
ka Mission ki long kumne:
v Ka Mission
kadei ka jingkhot ban pynlong synran ia ki jaitbynriew.
v
Ka Mission
kadei ka rukom im. Baroh ki bynta jong ka jingim jong ngi kidei ban long na ka
bynta ban pynphriang ia ka Gospel.
v Ka Mission
kadei ka jingthmu jong ka jingim Khristan.
v
Ka Mission
kadei ka jingtrei/jingialeh shitom kaba kñia ban pynphriang ia ka Gospel sha ki
jaka bym pat poi Gospel.
v
Ka Mission
kadei ka pdeng/dohnud jong ka jingtreikam (agenda) jong ka Hima U Blei. Ka dei
ka jingkyndeh dohnud U Blei – Ka dohnud U Blei na ka bynta ki mynsiem bakordor
kaba long ruh ka daw ba u la phah iala U Khun ban iap na ka bynta u briew.
v
Ka Mission
kadei ka daw ba ngi don ha kane ka pyrthei.
Ka
Jingthmu bad ka Thong Jong ka Mission:
v
Ka jingthmu
jong ka Mission ka long ban pyntip sha ki briew ba U Jisu udei tang ma u, u
Nongpynim na ka pop.
v
Ban pynlong
synran ia ki briew ha kaba ma ki pat kin pynlong synran ia kiwei pat.
v
Ka thong
jong ka Mission ka long ban pynpoi ia ki jaitbynriew sha ka jingmane ba shisha
ia U Blei ba-im.
Katto
katne ki kyntien U Trai Jisu kiba kdew sha ka Mission:
Mat. 28:18 – 20, “U Jisu te
u da wan u la kren ha ki, u da ong, La ai ha nga ka bor baroh ha bneng bad ha
ka khyndew; namar kata kein to da khie noh ma phi, to pynlong synran ia ki
bynriew baroh, da pynbaptis ia ki ha ka kyrteng ka jong U Kpa, bad ka jong U
Khun, bad ka jong U Mynsiem Bakhuid, da hikai ia ki ban sumar ia kiei kiei
baroh kat kiba nga la hukum ia phi. Ha khmih ruh nga, nga long ryngkat bad phi
ha la ka sngi, haduh kaba wai noh ka pyrthei”
Mark. 16:15 – 18, “U la ong
ruh ha ki, To leit sha ka pyrthei baroh bad to ialap ia ka Gospel ha ki bynriew
baroh; te uta u ba ngeit bad ioh pynbaptis yn pynim; hynrei ia uta u bym ngeit
yn pynrem……”
Luk.10:2,“Bad u la ong ha
ki, Ka jingot ka bun shisha, hynrei ki nongtrei ki khyndiat; namar kata to ia
kyrpad phi ia U Trai kata ka jingot, ba un phah noh ia ki nongtrei sha ka
jingot jong u”
Mat. 24:14, “Te ia kane ka
Gospel jong ka Hima yn ialap ha ka pyrthei baroh, ia ka ban long ka jingphla ha
ki kynja bynriew baroh; ynda kumta keiñ kan jia kaba kut”
Mat. 9:37, “Ynda kumta u la ong ha ki synran jong u,
Ka jingot ka bun shisha, hynrei ki nongtrei ki khyndiat...”
Ka pyrthei kaba ngi shong: Ka jingdon ki briew ha ka
pyrthei baroh kawei mynta ka long 7.4 Billion. Kumba 1.6 billion (1600 million)
ki briew ha pyrthei pat kim pat ioh sngew ia ka Gospel wat tang shisien ruh,
bad kumba 1,53,000 ngut ki iap man ka
sngi.
Katto katne shaphang ka Ri India
jong ngi: Ka jingdon
ki nongshong shnong ki long 121.09 klur. Don 1652 ki jait kyntien, 4635 ki kynhun
Jaitbynriew, 600000 ki shnong, 28 tylli ki jylla bad 7 tylli ki Union
Territories. Uwei na ki 6 ngut ki
briew ha pyrthei u dei u nong India.
Ban sngewthuh ia ka jingiar bad jingdawa ka jingtrei Mission ha
India to ngin ia peit harum ia ka jingkheiñ (statistic) jong ka jingdon ki
briew ha ki jingngeit niem bapher bapher ha India katkum ka khana samari
(census) 2011.
Jingbun briew ha India =
121.09 klur
Hindu = 96.63 Klur (79.8%)
Muslim = 17.22 Klur (14.2%)
Khristan =
2.78 Klur (2.3%)
Sikh = 2.08 Klur (1.7%)
Buddhist =
0.84 Klur (0.7%)
Jain =
0.45 Klur (0.4%)
Kiwei pat ki
jingngeit = 0.29
Klur (0.2%)
Katkum
kane ka Khana samari (2011) ka jingngiet niam kaba roi bad kiew stad ha India
ha ka jingdon ki riew ngiet jong ka kadei ka Islam. Ki Hindu ki kiew 16.8%, ki
Khristan ki kiew 15.5% katba ki Muslim pat ki kiew haduh 24.6%.
Ki jylla (State) ba bun eh ki Hindu ki long: Himachal Pradesh - 95.2%, Odisha - 93.0%
bad
Chattisgarh - 93.2%
Ki jylla pat ba bun eh ki Muslim
ki long: Jammu &
Kashmir = 68.3%, Assam = 34.2%, West Bengal = 27.0%
Na ki 634 tylli ki district ha India, palat 433 tylli kim don wat
tang 1% ruh ki Khristan ha kawei pa kawei ka district.
Ka Ri jong ngi ka long shisha ka lyngkha ba iar. Ka jingot kaba
bun bad ka la byrlieh ruh. Mano ban leit? Mano ban duwai? Mano ban kyrshan ia
ka kam Mission? Mano ban jubab ia kine ki jingkylli? Dei ma nga bad ma phi. To
ngin jubab ia ka jingkhot U Blei katkum la ka jong ka jong ka jinglah.
KI KHUBOR KRISTAN NA KYLLENG PYRTHEI
Laitim
u Player Football bad ka Bible ha ka kti: Haka 28th Nov. 2016 ka liengsuin Liamia
Flight 2933 kaba kit ia ka kynhun ki
nongialehkai Football jongka Brazil kala hap noh ha ki lum jong ka Medallin ha
ka lynti sha Colombia. Ha kane ka jingjia ba sangsot 71 ngut na ki 77 ngut kiba
shong ha kane ka liengsuin ki la duh ei la ka jingim. Uwei na ki 6 ngut kiba la
laitim u dei u player football jong ka Brazil u ba kyrteng U Helio Neto. Une u nonglehkai ball ha ka por ba la lap ia ka met
jong ula lap ruh bad ka Bible ha ka kti jong u. Khyndiat por shwa ba kane ka liengsuin
kan hap U Neto u la pule na ka kitab Salm 63 kaba ong, “Haba nga kynmaw ia Me halor la ka jingthiah bad nga pyrkhat ia Me ha
ka jingapmiet. Namar Me la long ka jingiarap jongnga bad ha ka jingkah ki
thapniang jongme ngan lehkmen.” U Neto u la mynsaw ha ki kjat bad u la shah
sumar ha hospital. U la ainguh eh ia U Blei u ba la ri pynim ia u na kane ka
them ka syrngiew ka jingiap. Ia u Neto la tip kum u briew ka jingngeit u ba ju
mlien ban rah ia ka Bible kat shaba u leit. Ka tnga jong u ka Simone kala iathuh ha ki nongthoh
khubor ba ka tiar ba nyngkong eh ba U Neto u shim bad rah ryngkat haba u leit
jingleit dei ka Bible. Ha ka jaka ba la hap katei ka liengsuin la lap ia u Neto
bad ka Bible bala plied ryngkat ki jingbuhdak ha ka kitab Psalm 63 kaba u Neto
ula pule shwa ban hap ka liengsuin.
Kwah
u khynnah 6 snem ban ioh jingai sngewbha (birthday gift) da ka jingialap ha ka
sngikha jongu: Uwei u khynnah rit ba dang 6 snem ka ‘rta u ba kyrteng Jacoby Enge na Orlando, Florida, U.S.A,
u la pynlyngngoh ia la ki kmie ki kpa haba u la pan ia ka jingai sngewbha sngi
kha jong u da kaba kyrpad ia ki ba kin wanrah da u nongialap Gospel ha ka sngi
khawai sngi kha jong u kaba hynriew, ha u December 2016.
U kpa jong une u khynnah U Rob Enge
u dei u nongtrei ha ka kynhun ialap jong u Reinhard Bonke, ka Christ For All
Nations. U Jacoby u khynnah rit ba dang 6 snem ka ‘rta u la kyrpad ba u Vice
President jong kane ka kynhun ialap (CFAN) u Peter Vanderberg u dei ban wan sha
kane ka jingkhawai sngi kha bad ba un sam ia ka Gospel sha ki nongwan khawai
sngi kha. Haba ka kmie jong u Jacoby ka Megan kala kylli ia u balei ba u kwah
ia u nongialap ban wan sha ka jingkhawai sngi kha, u ne u khynnah rit u la
jubab, “Namar nga kwah ia u ban ialap ia
ka Gospel ha ka sngi kha jongnga, nga kwah ia u Peter Vanderberg ba un iathuh
sha baroh kito ki bym pat tip ia U Jisu, bad nga da kwah eh ba un leh ia kata,”
la ong une u khynnah.
Ki kmie ki kpa u Jacoby ki la ai ia
ka jingkyrpad u khun jong ki ha kaba u Vanderberg u la wan sha kane ka jingkhawai
bad u la ialap ia ka Gospel ha kane ka jingkhawai sngikha jong u Jacoby. Namar
ka jingkwah jong une u khynnah bad da ka jingialap u Vanderberg iaka Gospel, 15
ngut kiba wan khawai sngikha kila aiti la ka jingim sha U Khrist.
(CBN News)
Shahbeh
kam ka Nurse Kristan ba duwai bad kren shaphang U Jisu ha ki nongpang: Kawei ka
Nurse Khristan ha Bilat (England) kala shah beh kam noh ha ka England National
Health Service hadien ka jingujor jong kiba bun ki nongpang kiba la kynnoh ba
kane ka nurse ka ialap ha ki shaphang U Jisu. Ka kyrteng jong kane ka nurse ka
dei ka Sarah Kuteh. Ka la trei kumba
15 snem ha ka jingshakri ia ki nongpang bad khambun ha ka ward ICU (Itensive
Care Unit). Na ka liang kane ka nurse kaba la shah beh kam noh na Darent Valley
Hospital ha Dartford, England ka la
pynshai ia kaei ba ka la leh ia ki nongpang ka long ban shu ai mynsiem ia kito
kiba sngew kutlad bad kiba pdiang sngewbha ia ka jingiasyllok jong ka. Ka la
ong ba kaei ba ka la leh ka long tang ban shu phla bad iathuh ha ki nongpang
shaphang ka jingsuk kaba ka la mad ha U Jisu bad ka ju tyrwa ban duwai ia ki
nongpang shwa ba kin shah puid. Ka ong ba bun ki kylla ka jingim na ka
jingiasyllok bad ka jingai mynsiem jongka. Ka sister Kuteh ka la ong ba kane ka
jingshah behkam jong ka ka dei ka jingshah leh bymdei. “Kumno ka lah ban long ba ka jingiathuh shaphang U Jisu Khrist kan long
pynban ka jingmynsaw ia u nongpang,” la ong kane ka nurse kristan haba
kynthoh ia ka rai jong ki bor pyniaid hospital kiba la shim ia ka rai ban beh
kam noh ia ka tang namar ba ka kren shaphang U Jisu ha ki nongpang. (Christian
Post)
